Ortodontik tedaviler; yüz, çene ve diş ile ilgili pek çok sorunu içine alır. En yaygın ortodontik tedavilerden biri diş teli uygulamasıdır. Erken yaşlarda uygulanan ortodonti tedavileri dişlerin çene içerisinde doğru pozisyonlara yerleşmesi, sağlıklı gelişmesi açısından büyük önem taşır.
Aynı zamanda ortodontik tedavi uygulamaları; üst ve alt çenede meydana gelen kapanış bozukluklarını düzeltir. Dayanıklı dişlere, etkileyici bir gülüşe ve güçlü ağız yapısına kavuşturur.
Ortodontik Problemler Nasıl ve Neden Oluşur?
Dişlerin ve çenenin gelişim evresinde yanlış konumlanması ortodontik sorunlara yol açar. Ortodontik tedavi gerektiren bazı durumlar şöyle sıralanabilir:
- Çene bölgesinde dişlerin düzgün dizilimi için yeterince yer bulunmaması nedeniyle çapraşıklık
- Bir ya da birkaç dişin eksikliği, diğer dişlerin boşluğa doğru hareket etmesi
- Damak-dudak yarığı
- Çene ve yüz arasındaki uyumsuzluk; çenenin ileri, geri veya eğri olması
- Çene kilitlenmeleri
- Diş aralarında oluşan geniş boşluklar
- Gülerken diş etlerinin aşırı belli olması
- Süt dişlerinin erken kaybı
- Dişlek üst çene yapısı
- Çiğneme ve ısırma sorunları
Ortodonti Tedavi Yöntemleri Nedir? Süreç Nasıl İlerler?
Bu tedaviler; dişleri hareket ettirerek olması gereken pozisyona getirmek, çene büyümesini durdurmak ve benzeri amaçlarla yapılır. Uygulanan tedavileri sabit ve hareketli olmalarına göre şöyle sınıflandırmak mümkündür:
Sabit Ortodonti Uygulamaları
- Braket: Özel tellerle ve lastiklerle gerçekleştirilen bir uygulamadır. Braket diş üzerine yapıştırılarak kullanılır. Bunların üzerine de teller geçirilerek dişe kuvvet uygulaması sağlanır. Böylece dişler zamanla hareket eder ve normal konumuna gelir. Tedavi süresi birkaç ay olabileceği gibi, birkaç yılı da bulabilir. Renkli yahut şeffaf olarak tasarlanan braketler oldukça hafif bir yapıya sahiptir.
- Sabit Yer Tutucular: Bunlar,, süt dişlerinin zamanından önce kaybedilmesi hâlinde kullanılır. Daimi dişler gelinceye kadar, süt dişlerinin yerinde oluşan boşluğu doldurmak ve o bölgeyi korumak ile görevlidir.
- Özel Sabit Uygulamalar: Parmak emme tedavilerinde bu bu tür uygulamalardan yararlanılır. Dişlere tutturularak kullanılırlar.
- Alignerlar: Braketsiz ve telsiz olarak yapılan bir uygulamadır. Yemek yerken, dişler fırçalanırken, diş ipi kullanılırken çıkarılması gereklidir.
Hareketli Ortodonti Uygulamaları
- Şeffaf Plak (Retainer): Dişlerin şeffaf plaklarla düzeltilmesine dayanan bir yöntemdir. Telsiz ortodontik tedaviler arasındadır. Hastaların diş teli nedeniyle rahatsız hissetmesi gerekmez. Tedavide kişiye özgü olarak tasarlanmış, 3D yazıcılar ile hazırlanan şeffaf plaklardan yararlanılır. Estetik kaygıları olanlar için son derece uygun bir tedavidir. Çünkü dışarıdan fark edilmez. Ayrıca çıkarılabilir özellikte olduğu için konforludur.
- Lip and Cheek Bumper: Yanağı, dudağı dişlerin arasına girmekten korumak için yapılır. Söz konusu uygulama, dişin geriye doğru itilmesini sağlayarak etki eder.
- Çene Genişletici: Üst çenede genişleme sağlayan bir yöntemdir. Ortodontik tedavi uygulamaları içerisinde kendinden söz ettiren bu araç, vidaların çeneye uyguladığı kuvvet sayesinde damak altındaki kemiğin hareket etmesini mümkün kılar. Böylece çenenin düzgün gelişmesine yardımcı olur.
- Hareketli Pekiştiriciler: Dişlerin, ortodonti tedavisi sonrasında tekrar eski durumuna gelmesini engellemek için kullanılan bir apareydir.
- Headgear: Bu ise metal ve bant bir tel yardımıyla uygulanır. Normalden daha hızlı ilerleyen üst çene gelişiminin yavaşlatılması amacıyla kullanılır. Arka dişlerin sabit durmasını sağlarken üst dişleri hareket ettirir.
- Apareyler: Temporomandibular eklem sorunlarının ortadan kaldırılması ya da çene pozisyonunun değiştirilmesi için tercih edilir. Alt ya da üst çeneye yerleştirilerek kullanılır.
Ortodontik Tedaviler Ağrılı Mı?
İşlemlerin genelde ağrısız olduğu söylenebilir. Ancak hasta ilk kez tel uygulaması yaptırıyorsa adaptasyon sorunu meydana gelebilir. Yanak bölgesinde yara oluşumu gözlemlenebilir. Ortalama 1 hafta içinde kendiliğinden geçecektir.
Seans aralarında ve operasyon sonrası dişlerde bir müddet sızı hissedilebilir. Bunu önlemek için dişleri sıkmaktan uzak durmak ve sert gıdalardan kaçınmak gerekir.
